De proef met de overheidsvordering kan op z’n vroegst pas in het tweede kwartaal van 2013 worden geëvalueerd. Dit nieuwe maar niet onomstreden incasso-instrument zal dan ook nog niet per 1 januari 2013 voor alle gemeenten, waterschappen en samenwerkingsverbanden beschikbaar komen.

Onder andere verwerkingsproblemen bij de ING in de proef met de overheidsvorderingen zijn hieraan debet. Gelet op het feit dat relatief veel overheidsvorderingen betrekking hebben op rekeninghouders van de ING, is de proef sterk verstoord.

Sinds 1 oktober 2011 is de overheidsvordering met een proef opengesteld voor een beperkt aantal gemeenten, waterschappen en samenwerkingsverbanden.

Bij de schuldhulpverlening in ons land is men niet erg gelukkig met deze extra incasso mogelijkheid.

Deskundigen op dit gebied vrezen dat veel mensen met betalingsachterstanden daardoor nog dieper in de problemen zullen gaan komen.

Bij de Belastingdienst wordt deze wijze van invorderen al wel gebruikt. Met name de mogelijkheid om ook beslag te kunnen leggen op de kredietruimte wordt sterkt bekritiseerd door schuldhulpverleners. Dit zal zeker ook aan de orde komen tijdens de DCN-studiedag op 10 oktober waarbij “anders denkenden” uiteraard hun mening ook kunnen weergeven en vragen kunnen stellen aan de inleiders.

De overheidsvordering (bij de introductie ook wel bankvordering genoemd) is tot nu toe het sluitstuk na diverse ingrijpende wijzigingen en aanpassingen bij met name het invorderen van belastingschulden. Het nog steeds door de DCN verafschuwde postdwangbevel was de eerste aanpassing, of de overheidsvordering het sluitstuk is, moet worden afgewacht. Wellicht dat beleidsmakers van het Ministerie van Financiën binnenkort een nieuw konijn uit de hoge invorderingshoed tevoorschijn halen.

Een inwoner van Hoorn heeft op 17 juli jl. gedreigd zijn woning in brand te steken als de ontruiming doorgang zou vinden. Een gerechtsdeurwaarder die samen met de politie de woning aan de Boogschutter wilde binnentreden, werd met de bewoner geconfronteerd die aangaf het niet eens te zijn met de ontruiming en de woning in de brand zou steken.

De politie zette vervolgens een onderhandelaar in en die is tot aan het begin van de avond met de man in gesprek geweest. Vervolgens kwam de man vrijwillig naar buiten maar werd wel meteen door een arrestatieteam in de boeien geslagen.

De ook gewaarschuwde brandweer is na de arrestatie de woning binnengegaan om te controleren of er sprake was van enig brandgevaar. Dat bleek niet het geval.

Niet in alle gevallen blijft het bij het dreigen met dergelijke acties. Soms wordt zelfs overgegaan tot zelfdoding door de schuldenaar. Een traumatische ervaring voor de uitvoerende gerechtsdeurwaarder. 

Maar liefst zo’n 100.000 inwoners van onze hoofdstad verkeren financieel in zwaar weer. Bij de schuldhulpverlening zijn wachtlijsten ontstaan voor mensen die voor hulp aankloppen. Vorig jaar bezochten 17.000 Amsterdammers de schuldhulpverlening omdat zij het schuldenprobleem niet meer alleen konden oplossen. Beslagen op het inkomen waren en zijn het gevolg. Sommige schuldenaren zien helemaal geen uitweg meer zoals onlangs in Amsterdam-Noord. In verband met een huisuitzetting sprong daar een man van elf hoog de dood tegemoet. Het gebeurde voor de ogen van zijn aanwezige partner en de uitvoerende gerechtsdeurwaarder.

Opeenstapeling van beslagen kan er voor zorgen dat een overblijvend besteedbaar bedrag dat niet meer voldoende is om de vaste lasten van te voldoen. Voor eten en drinken is dan ook geen geld meer. Soms biedt een voetselbank voor dit laatste nog een oplossing.

De problemen doen zich het meeste voor bij mensen die zich bevinden aan de onderkant van de maatschappij en vaak ook een tekort aan basisvaardigheden, zoals lezen en schrijven, hebben.

De gemeente Amsterdam tracht met het project Vroeg Eropaf  en door de inzet van ambtenaren te voorkomen dat mensen hun huis uitmoeten wegens schulden.

Het stapelen van beslagen zal ook aan de orde komen tijdens de DCN studiedag op 10 oktober 2012.

Begin juli kwam het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) met cijfers van het eerste kwartaal, inmiddels zijn de gegevens omtrent de faillissementen over het eerste halfjaar bekend. De bouw kreeg de zwaarste klappen te verduren, daar vielen de afgelopen 6 maanden meer (44 procent) bedrijven om. De horeca deed het een stuk beter. Daar viel een daling van het aantal (25 procent) faillissementen waar te nemen. In voorgaande jaren gingen echter veel horecazaken onderuit. Veel economen voorspellen voor het gehele jaar 2012 een record aantal aan faillissementen.

Late betalingen zullen niet direct debet zijn aan faillissementen, feit is wel dat veel gemeenten aan bedrijven nog steeds te laat de rekeningen voldoet. Dat constateert althans MKB-Nederland. De vertegenwoordigende organisatie voor het Midden- en Kleinbedrijf.

De gemeente Castricum komt als slechtste uit de bus. Daar worden maar liefst 41 procent van de rekeningen te laat betaald, met een gemiddelde overschrijding van de betalingstermijn van 30 dagen.

Ameland en het Brabantse Landerd laten zien dat het ook anders kan. In die gemeenten werden alle onderzochte rekeningen op tijd voldaan.

Amersfoort is de best scorende grote (meer dan 100.000 inwoners) gemeente. Amersfoort betaalt 83 procent van de rekeningen op tijd, de gemiddelde vertraging is slechts 2 dagen.

De banken waarschuwen er al heel lang voor, de Belastingdienst sinds kort en nu ook incassobureaus: kijk uit met verdachte e-mails! Banken vragen nooit via een e-mail informatie op van rekeninghouders over hun code e.d. en ook de Belastingdienst vraagt niet om vertrouwelijke gegevens via deze weg. Sinds kort verzenden internetcriminelen aanmaningen, zogenaamd als zijnde een incassobureau.Vanzelfsprekend moet niet op het betalingsverzoek worden ingegaan, het is zelfs sterk te ontraden de e-mails te openen. Er is een kans dat de computer hierdoor met een virus wordt besmet.

Incassobureau Straetus (www.straetus.com)  waarschuwt via hun site voor deze zogenaamde phising-mails en adviseert de e-mails niet te openen maar meteen te verwijderen.

In de afgelopen drie weken zochten maar liefst zo’n 32.000 mensen hulp op de website van De Fraudehelpdesk (FHD) Al die mensen hadden hetzelfde probleem. Ze ontvingen een e-mail namens een incassobedrijf omdat ze nog ergens een bedrag niet zouden hebben betaald.

In de berichten werd soms met dreigende taal gemaand over te gaan tot betaling.  De hoogte van de nepaanmaningen varieerde nogal van enkele tientallen tot vele duizenden euro’s.

Maar liefst zo’n  4 miljard wist de Belastingdienst via naheffingen, navorderingen en boetes te incasseren. Dat kan worden opgemaakt uit een overzicht dat minister Opstelten (Veiligheid en Justitie) mede namens zijn collegae van Financiën (waaronder de Belastingdienst valt) Sociale Zaken, Economische Zaken en Onderwijs naar de Tweede Kamer stuurde.

In totaal werd er voor ruim 4.5 miljard euro aan illegaal geld teruggevorderd. Daaronder naast genoemde naheffingen e.d. ook voor 270 miljoen aan inspanningen op het gebied van sociale verzekeringen, uitkeringen en van misbruik van onderwijsvoorzieningen.

Inzet via het strafrecht leverde 190 miljoen op.

Het rijksbrede beleid is erop gericht te laten merken dat het overtreden van de regels niet loont, zo stelde minister Opstelten.

De kort geleden geuite kritiek dat de Belastingdienst veel geld laat liggen, wordt hiermee wellicht voor een deel gepareerd.

Gelet op het zeer grote aantal klantcontacten die (belasting)deurwaarders hebben, valt het aantal (zeer zware) agressiezaken mee. Toch wordt er wel een duidelijk toename van agressiezaken geregistreerd, de Arbeidsinspectie constateerde enige tijd geleden daarbij dat negentig procent van de gerechtsdeurwaarderskantoren te weinig doet om hun medewerkers te beschermen tegen agressie.

Het overgrote deel van de gerechtsdeurwaarders heeft wel eens te maken gehad met agressie en geweld. Het gaat meestal om verbale agressie zoals schelden, beledigen, bedreigen en intimideren.

Dat het ook volledig uit de hand kan lopen bleek b.v. in Zwijndrecht. Daar werd een deurwaarder met een hamer bewerkt.

In Dordrecht ging bij een huisuitzetting een boobytrap af waarbij de bewoner om kwam en een assisterende timmerman welke de deur wilde openmaken, zwaar gewond raakte.

In Zaanstad werd de te ontruimen woning in brand gestoken en de directeur van de woningbouwvereniging beschoten.

In Almelo werd een medewerkster van een deurwaarderskantoor mishandeld toen de auto van de schuldenaar in beslag werd genomen. De politie moest pepperspray gebruik om te man in bedwang te krijgen. Zo maar enkele praktijkvoorbeelden.

Vorige week ging het in Duitsland ook helemaal mis toen een deurwaarder werd doodgeschoten bij een huisuitzetting.

In het Algerijnse Oran, zo’n 450 km. ten westen van Algiers, heeft een moeder zichzelf en haar zoon in brand gestoken toen deurwaarders haar uit haar appartement wilden zetten.

De vrouw overleed in een ziekenhuis, haar drie jarige zoon overleefde zwaar gewond het drama.

Ook vanuit België zijn er voorvallen gemeld. Zo werden er in Brussel in één nacht vier kantoren van deurwaarders aangevallen. Er waren daarvoor ook al incidenten gemeld. Vermoed wordt dat het om wraakacties van krakers ging. 

Opvallend is dat in België politieagenten die ter bescherming van een gerechtsdeurwaarder mee gingen naar een schuldenaar, hiervoor een vergoeding kregen. Dat was n.l. tot voor kort zo. De deurwaarder moest de politieman betalen voor zijn hulp. Er was al jarenlang een discussie over deze vergoedingen. Die is nu gesloten: er komen geen vergoedingen meer.

Over het aantal agressiezaken tegen belastingdeurwaarders is geen juiste opgave te melden. De deurwaardersvakbond, met leden welke op een enkele uitzondering na allemaal werkzaam zijn bij de Belastingdienst, heeft geen cijfers en ook geen echte rol bij het bestrijden van agressie.

Over agressie tegen belastingdeurwaarders werkzaam bij de Lagere Overheden valt ook niets te zeggen. Bij deze deurwaarders zal de eventuele agressie per werkgever geregistreerd moeten worden.

Agressie, hoe hier mee om te gaan en wat er tegen te doen, is een onderwerp tijdens de DCN-studiedag op 10 oktober a.s.

Namens Veilige Publieke Taak (VPT) verzorgt mevrouw van Grunsven een inleiding.

De DCN staat overigens al een aantal jaren met een eigen stand op de VPT-beurs in Amersfoort om zo alle deurwaarders in Nederland te vertegenwoordigen. De eerstvolgende VPT-beurs is op donderdag 01 november 2012, wederom in de Rijtuigenloods te Amersfoort.

Naar aanleiding van de wijziging van de Wet werk en bijstand met betrekking tot de aanscherping van de gezinsbijstand en de huishoudinkomentoets, was artikel 475d Rechtsvordering (Rv) aangepast. Artikel 475d regelt de hoogte van de beslagvrije voet. Omdat de huishoudinkomentoets en de gezinsnorm verdwijnen, wordt ook artikel 475d Rv per 1 juli 2012 aangepast. Genoemd artikel zal dan weer zijn zoals omschreven per 31 december 2011. Naar verwachting verschijnt de wetswijziging medio juli 2012 in het staatsblad. Hierop vooruitlopend is het de bedoeling om de beslagvrije voet toe te passen zoals die gold per 31 december 2011.

Een belangrijk gegeven voor belasting-, gerechtsdeurwaarders en hun administratief medewerkers bij het leggen van een beslag op het inkomen.

Op 5 juli 2012, precies voor het zomerreces, heeft de Tweede Kamer een amendement aangenomen dat bepaalt dat gemeenten bij het opleggen van boetes voor uitkeringsfraude waar nodig een beslagvrije voet kunnen blijven hanteren. Het kan anders gebeuren dat mensen drie maanden zonder inkomen komen te zitten met gevolgen zoals b.v. achterstanden bij het betalen van de huur-, zorg- en energienota’s.

In het wetsvoorstel aanscherping handhaving en sanctiebeleid SZW-wetgeving is een passage opgenomen over de beslagvrije voet bij het terugvorderen van uitkeringen in verband met bijstandsfraude. Het kabinet wilde n.l. de beslagvrije voet buiten werking stellen als er sprake is van recidive, een herhaling van een strafbaar gedrag. Dit kan ertoe leiden dat een uitkeringsgerechtigde tijdelijk geen uitkering krijgt.

Via het aangenomen amendement is de aanscherping teruggedraaid. Gemeenten hebben nu de ruimte voor maatwerk en kunnen besluiten wel met een beslagvrije voet rekening te houden.   

Gemeenten kunnen vanaf heden (per 1 juli 2012) de adresgegevens van individuele burgers opvragen bij het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV). Op die wijze kan de eigen gemeentelijke administratie worden aangevuld of gecorrigeerd. Illegale onderhuur kan zo worden aangepakt en verder biedt het b.v. belastingdeurwaarders ook de mogelijkheid hernieuwde bevelen tot betaling van belastingen te betekenen aan de belastingschuldige in persoon.

Spookburgers zijn mensen die niet blijken te wonen op het adres dat is doorgegeven aan de gemeente. Meestel zijn deze burgers bewust onvindbaar in verband met belasting- en/of andere schulden.

De ministerraad heeft op voorstel van minister Kamp van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) ingestemd met een wijziging van het Besluit SUWI (Structuur Uitvoeringsorganisatie Werk en Inkomen) waardoor gegevens uitwisseling met het UWV mogelijk wordt.

In overleg met lokale overheden is afgesproken dat op twee manieren adresgegevens kunnen worden opgevraagd bij het UWV. Per 1 juli 2012 zijn dus opvragen van individuele burgers mogelijk, vanaf 1 januari 2013 is het ook mogelijk voor gemeenten om bij het UWV het totale adressenbestand van al hun inwoners op te vragen, zodat de gehele administratie kan worden gecontroleerd.

Administratief vluchten kan dus nu naar verwachting niet meer!  Melden bij de gemeente, betalen aan een belasting- en/of gerechtsdeurwaarder dan wel het treffen van een betalingsregeling is dus vanaf heden het juiste advies aan schuldenaren. Maar dat laatste was het natuurlijk altijd al.

De Europese Commissie wil met een pakket aan maatregelen de belastingfraude en belastingontduiking in de Europese Unie aanpakken. De maatregelen liggen op het terrein van:

1. een verbetering van informatieuitwisseling tussen de lidstaten van gegevens relevant voor de belastingheffing;

2. een verbetering van de medewerking van burgers en het bedrijfsleven bij de belastingheffing;

3. het sneller opsporen van nieuwe manieren van belastingfraude en -ontwijking. De Europese Commissie heeft aan de Eurozone als geheel en aan tien lidstaten in het bijzonder aanbevelingen gedaan om hun bestuurlijke capaciteit te verbeteren wat betreft de belastinginning en de bestrijding van belastingontduiking.

 Volledig artikel

De Europese Commissie wil met een pakket aan maatregelen de belastingfraude en -ontduiking in de Europese Unie aanpakken. De maatregelen liggen op het terrein van:
 
1. Verbetering van informatieuitwisseling
De Europese Commissie is van mening dat automatische informatieuitwisseling tussen de lidstaten van gegevens relevant voor de belastingheffing op dit punt nuttig is en waar mogelijk ingezet moet worden. De Commissie denkt dat een grensoverschrijdend EU-belastingidentificatienummer (EU tax ID) hierbij een nuttige rol kan spelen en gaat dit idee verder onderzoeken. Verder is de Commissie er voorstander van dat de EU-lidstaten elkaar meer/beter toegang verlenen tot de relevante delen van hun databases.
 
2. Verbetering van de medewerking
De Europese Commissie wil de medewerking van burgers en het bedrijfsleven bij de belastingheffing verbeteren. Daartoe moeten zij betere informatie krijgen over de nationale en Europese fiscale regelgeving. Een allesomvattende belastingportal is hierbij een bruikbaar hulpmiddel.
 
3. Opsporen van belastingfraude en -ontwijking
De inzet van middelen voor het sneller opsporen van nieuwe manieren van belastingfraude en -ontwijking vormt de derde pijler. De Europese Commissie wil voor de directe belastingen daartoe “Eurofisc” met zijn “Early  Warning System” en voor de indirecte belastingen (btw e.d.) het “Quick Reaction Mechanism” inzetten. Ook de inzet van controleteams gespecialiseerd in de opsporing van grensoverschrijdende belastingontduiking is hierbij een optie.
 
Verbetering van de belastinginning
De Europese Commissie heeft aan de Eurozone als geheel -en aan tien lidstaten in het bijzonder- aanbevelingen gedaan om hun bestuurlijke capaciteit te verbeteren wat betreft de belastinginning en de bestrijding van belastingontduiking. De Commissie heeft aangegeven hierop toe te zullen zien.

Volgende stappen
Voor het einde van 2012 komt de Europese Commissie met een actieplan voor de bestrijding van belastingfraude en -ontduiking met daarbij specifieke maatregelen die snel in de praktijk kunnen worden omgezet. Ook komt de Commissie met een initiatief in verband met belastingparadijzen en agressieve fiscale planning.