Het o.a. tijdens de DCN studie- en actualiteitendag aangekondigde rapport “Met voeten getreden” is door de Nationale ombudsman uitgebracht. Het rapport waaraan hebben meegewerkt dhr. W. van den Berg, onderzoeker Structurele aanpak en Substituut ombudsman mevrouw mr. A. Stehouwer (beide ook tijdens genoemde studiedag aanwezig) benoemd fouten welke worden gemaakt bij het leggen van beslagen op inkomens (salarissen en uitkeringen).

DCN heeft met belangstelling kennis genomen van de inhoud van het rapport, van de mogelijke gedachtegang dat er bij een meerderheid van de gelegde beslagen fouten worden gemaakt, distantieert het bestuur van de DCN zich echter.

Een Schuldenkaart met tips voor de schuldenaar en de gerechtsdeurwaarder, moet fouten bij het leggen van nieuwe beslagen op inkomens mede helpen te voorkomen.

Binnen afzienbare tijd verschijnt er ook een rapport over de belastingdeurwaarders en dit rapport zal tevens via de DCN-site worden gepubliceerd.

De Nationale ombudsman, Alex Brenninkmeijer, heeft een aantal keren via zijn column in de Telegraaf zich negatief uitgesproken over deurwaarders welke geen juiste beslagvrije voet zouden hanteren. In de Telegraaf van zaterdag 2 november 2013 heeft hij het in een casus over een schuldenaar die het ene gat met het andere moet dichten en dat er vervolgens ook nog beslag wordt gelegd op het inkomen.

Het spreekt voor zich dat iedere deurwaarder juist dient om te gaan met de beslagvrije voet tijdens het leggen van een beslag op het inkomen. De schuldenaar dient daar aan mee te werken door bij het  verzoek om informatie over zijn/haar inkomen, deze informatie aan de deurwaarder te verstrekken. In de praktijk gebeurt dit echter niet of nauwelijks. Daardoor kan de beslag leggende deurwaarder al afwijken van de “normaal geldende regels !”

In de publicaties van de Ombudsman wordt meestal nooit volledig aangegeven hoe iemand in de schulden is geraakt. Is het door ziekte, ontslag of een andere vorm van overmacht, of is een verkeerd omgaan met de financiën de mede verwijtende oorzaak. Om een goed beeld te krijgen zou deze informatie nodig zijn, zo ook de informatie wat de schuldenaar wel of niet heeft gedaan om uit zijn/haar schulden te komen.

In de laatste casus geeft de Ombudsman aan dat “deurwaarders zich als een betrouwbare vertegenwoordiger van de overheid  moeten gedragen. Want iedereen moet op de overheid kunnen vertrouwen, ook als je schulden hebt”

Hier moet een kanttekening bij worden geplaatst. In dit geval betrof het iemand met de schuld van een lening. Moet b.v. de wel netjes betalende en financieel oppassende burger gaan meebetalen aan de schulden van burgers die er misschien wel onnodig een potje van hebben gemaakt? Dat kan naar de mening van de DCN toch niet de bedoeling zijn!

Naar de ervaringsgegevens van de DCN houden zo goed als alle belasting- en gerechtsdeurwaarders rekening met de juiste beslagvrije voet. Ongetwijfeld zal het hier en daar wel eens fout gaan, of die fout altijd en uitsluitend heeft te maken met foutief handelen van die deurwaarder moet worden betwijfeld.

De Ombudsman geeft in genoemde casus ook aan dat een deel van de deurwaarders onvoldoende rekening houdt met de belangen van mensen met schulden. Ze duwen daardoor mensen  verder in de financiële put.

Het bestuur van de DCN kent veel deurwaarders die juist wel rekening houden met de schuldenproblematiek van mensen. Een deurwaarder is echter geen schuldhulpverlener of maatschappelijk werker, hij/zij dient (rekening houdend met een menselijke maat) wel schulden te incasseren. Dat het hanteren van een juiste beslagvrij voet daarvan een onderdeel is, spreekt voor zich.   

Om een beter beeld te krijgen van het aantal deurwaarders dat geen rekening houdt met de belangen van mensen ten opzichte van deurwaarders die dat wel doen, zou een onderzoek daarna wellicht verhelderend kunnen zijn.

Er worden jaarlijks duizenden en wellicht tienduizenden beslagen op het inkomen gelegd. Dat het soms met de beslagvrije voet verkeerd gaat, is duidelijk. Vraag blijft wel of dit percentage uiteindelijk uitkomt op twee of drie procent  (of minder)dan wel dat er bij meer dan vijftig procent van deze beslagen fouten worden gemaakt.

De meeste deurwaarders proberen in de huidige samenleving, waarin het maken van schulden als normaal wordt ervaren, er het beste van te maken.

Of dit ook duidelijk wordt uit het rapport van de Nationale ombudsman over (gerechts)deurwaarders, zal moeten blijken. Dit rapport verschijnt over enkele dagen en zal o.a. via de site van de DCN worden gepubliceerd. 

In de periode tussen medio 2007 en medio 2013 is de schuld van de Nederlandse gemeenten met  14 miljard euro opgelopen naar een totaal van 50 miljard euro. Dit meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) Gemeenten geven al jaren meer uit dan ze binnenkrijgen, oorzaken zijn o.a. teruglopende grondverkopen en stijgende lasten als gevolg van bijstandsuitkeringen.

Tegenover de stijgende schuld staan verder afnemende vorderingen zoals verstrekte leningen en deposito’s

De financiële malaise is nu niet bepaald een goede uitgangspositie voor de vakbonden om tot goede afspraken te kunnen komen met de gemeenten. Bezuinigingen op secondaire arbeidsvoorwaarden zijn al aan de orde, salarisverbeteringen zullen moeilijk zijn te realiseren.

Ook belastingdeurwaarders en invorderingsambtenaren welke in dienst zijn bij gemeenten zullen hiermee dus te maken krijgen.

Mensen in financiële nood doen steeds vaker een beroep op hun kerk om ondersteuning. Tussen 2009 en 2013 steeg het aantal aanvragen met veertigduizend. In 2012 klopten gemiddeld elke dag meer dan honderd mensen aan bij de kerken met een vraag om geldelijke ondersteuning en dat is toen voor bijna 30 miljoen ook gegeven. Bij katholieke parochies was de vraag naar hulp groot, toch komt het bij protestantse kerken ook voor. Mensen zonder werk en alleenstaande ouders vragen het meest om hulp, maar ook kleine zelfstandigen doen vaker een beroep op hun kerk.

De hulpaanvraag wordt bij kerken over het algemeen niet beoordeeld door professionele schuldhulpverleners. Het zou wellicht raadzaam zijn dat kerken zich bij aanvragen laten bijstaan door deskundigen om zo in ieder geval misbruik te voorkomen.

Wellicht dat een budgetcoach vervolgens ervoor kan zorgen dat het maximale wordt gehaald uit de beschikbare financiële middelen. Verkeerd omgaan met geld is n.l. ook vaak aan de orde. 

Het aantal mensen dat hun zorgpremie niet betaalt, is hoger dan ooit. Eind 2012 bedroeg dit 300.000 personen en was vervolgens eind september 2013 inmiddels opgelopen naar maar liefst 319.000 wanbetalers. Het betreft mensen die langer dan een half jaar hun zorgpremie niet hebben betaald. Deze personen worden vervolgens door hun zorgverzekeraar aangemeld bij het College van Zorgverzekeringen (CvZ) Deze organisatie kan vervolgens zelfstandig inhoudingen doen op het inkomen van genoemde wanbetalers of door het inschakelen van een gerechtsdeurwaarder beslag laten leggen op eigendommen.

Het CvZ was via dhr. Langenberg vertegenwoordigd tijdens de laatste DCN-studiedag op 9 oktober jl. waarbij tevens een presentatie werd gegeven over de werkwijze van het CvZ.

Inmiddels hebben een aantal zorgverzekeraars bekend gemaakt dat hun zorgpremie in 2014 “sterk zal dalen”

Vooruitlopend  op de overheveling van een deel van de langdurige zorg (de AWBZ) naar het basispakket van de zorgverzekeringswet, heeft minister Schippers van Volksgezondheid aangegeven dat verzekerden door deze aanpassing in 2015 zo’n 50 euro per jaar meer premie moeten gaan betalen

Het sinds 2006 in gebruik genomen toeslagensysteem bij de Belastingdienst is bijzonder kwetsbaar en gevoelig voor fraude, zo is inmiddels een aantal keren gebleken. De oorzaak is te vinden in het feit dat voorafgaande aan het uit keren van toeslagen er geen controle plaatsvindt. In het voorjaar bleek dat een grote groep “handige Bulgaren” hier gretig gebruik van had gemaakt en speciaal naar Nederland was gekomen om te frauderen met toeslagen. Inmiddels staat in totaal voor anderhalf miljard euro aan teveel betaalde toeslagen uit. Volgens de Belastingdienst zal 273 miljoen daarvan niet meer worden teruggekregen.

Via het inzetten van deurwaarders, het betekenen van dwangbevelen en het leggen van beslagen wil men zo’n 200 miljoen euro alsnog zien te innen.

Vanaf de opstart was van diverse kanten gewaarschuwd voor het fraudegevoelige toeslagensysteem.

Verrekenen met de bron (b.v. huurtoeslag naar/verrekenen met de verhuurder) krijgt duidelijk weer meer de aandacht en zal bij het invoeren hiervan deze problemen voorkomen.

Een aantal jaren geleden is het voorgekomen dat rechters een vonnis hadden gewezen, waarbij de dagvaarding was gedaan door iemand die zich had voorgedaan als gerechtsdeurwaarder maar dat in de praktijk niet was. Onduidelijkheid over of iemand gerechtsdeurwaarder is of niet, behoort vanaf nu tot het verleden. Via www.registergerechtsdeurwaarders.nl kan iedereen controleren of de man of vrouw die aan de deur stond en zich heeft uitgegeven als gerechtsdeurwaarder, ook daadwerkelijk die functie bekleed.

Er is (nog) geen register van belastingdeurwaarders. Dit zal ook moeilijk zijn te registreren aangezien er belastingdeurwaarders zijn werkend bij de Belastingdienst, maar ook bij de Lagere Overheden, hoofdzakelijk gemeenten.

Verder kunnen er medewerkers zijn van particuliere invorderingskantoren welke bij een gemeente als belastingdeurwaarder worden aangesteld. Kort geleden heeft de Belastingdienst overigens afspraken gemaakt met het bureau Cannock Chase.

Medewerkers hiervan worden tijdelijk als belastingdeurwaarder aangesteld en gaan zich bezighouden met het invorderen van complexe openstaande posten.

In ieder geval zal een als belastingdeurwaarder optredende man of vrouw zich als belastingdeurwaarder moeten kunnen legitimeren.

Belastingdeurwaarders kunnen verder vonnissen op grond van het recht van parate executie, dus zonder tussenkomst van een rechter. Een groot verschil ten opzichte van de werkwijze van de gerechtsdeurwaarder. Een door een belastingdeurwaarder betekend dwangbevel of hernieuwd bevel tot betaling is voldoende voor het leggen van een beslag op eigendommen.

Rechters krijgen straks de mogelijkheid om nog voor een faillissement van een bedrijf een curator aan te wijzen. Dat staat in een wetsvoorstel dat minister Opstelten van Veiligheid en Justitie  voor advies naar verschillende instanties heeft gestuurd. Om ondernemers te stimuleren tijdig hulp te zoeken, werkt de minister aan maatregelen die een reorganisatie, herstructurering of doorstart buiten een faillissement mogelijk maken. Met het voorstel wordt beoogd dat een doorstart van gezonde bedrijfsonderdelen na een faillissement makkelijker wordt. Voorkomen moet worden dat leveranciers afhaken, klanten weglopen en vakkundig personeel op zoek gaat naar een andere baan. Een toekomstig curator moet volgens minister Opstelten de belangen van alle partijen in het oog houden.

In een poging om invorderingsmaatregelen en de daaraan verbonden kosten te voorkomen bij mensen die bekend zijn bij de schuldhulpverlening, gaat de gemeente Goes nauwer samenwerken met gerechtsdeurwaarders. Daarmee moet worden voorkomen dat deze groep mensen nog dieper in de financiële problemen komt en dat deurwaarders de schuld niet kunnen incasseren omdat er geen verhaal is op het inkomen of de inboedel. In Rotterdam loopt reeds een proef waarbij deurwaarders worden ingelicht als een persoon schulden heeft. Goes volgt nu dus.

In Amersfoort hebben de gemeentelijke belastingdeurwaarders jaren geleden al vergelijkbare afspraken gemaakt met de grootste plaatselijke schuldhulpverleningsinstantie Stadsring 51.

Zoals verwoord tijdens de laatste DCN studie- en actualiteitendag, streeft de Koninklijke Beroepsorganisatie van Gerechtsdeurwaarders (KBvG) naar een landelijk systeem. Zolang dat er nog niet is, worden er afspraken op plaatselijk niveau gemaakt.