Persbericht CBS

‐ Stijging van 33 duizend in 2013
‐ Eind december 413 duizend personen in de bijstand
‐ Relatief grote stijging bij 27‐ tot 45‐jarigen

Eind december 2013 ontvingen 413 duizend personen bijstand. Dit waren er 10 duizend meer dan een kwartaal eerder. Over geheel 2013 is het aantal bijstandsontvangers tot de AOWgerechtigde leeftijd met 33 duizend toegenomen. Dit blijkt uit de nieuwste cijfers van het CBS.

De toename in 2013 is de grootste sinds 2009 en aanzienlijk groter dan die in 2011 en 2012. In deze jaren ging het aantal bijstandsgerechtigden met respectievelijk 11 en 13 duizend omhoog. De ontwikkeling van de bijstand loopt in de pas met de verslechterde arbeidsmarkt. Het jaar 2013 kende een groot banenverlies en een sterke toename van het aantal WW‐uitkeringen.

In alle leeftijdsgroepen nam het aantal bijstandsontvangers in 2013 toe. De stijging was naar verhouding het grootst bij de 27‐ tot 45‐jarigen en bedroeg 11 procent. Bij de jongere bijstandsontvangers tot 27 jaar ging het om 7,5 procent groei, bij de 45‐plussers om bijna 7 procent.

In een wetsvoorstel van minister Opstelten (Veiligheid en Justitie) staat dat curatoren die bij faillissementen onregelmatigheden constateren dit verplicht moeten melden bij de rechter-commissaris. Laatst genoemde zal vervolgens het besluit nemen of er wel of geen aangifte wegens fraude zal komen. Een curator constateert bij een faillissement als eerste mogelijke fraude. Dit blijkt n.l. vaak uit het ontbreken van goederen uit de boedel of een incomplete administratie. De curator moet ook meer informatie ontvangen van het bedrijf, de bestuurders en mogelijke commissarissen. Zo zal de curator gegevens beschikbaar moeten hebben over eventuele bankrekeningen in een ander land en het aldaar aanwezige onroerend goed op naam van de failliet.

Volgens een publicatie wil de PvdA dat gemeenten sneller ingrijpen als inwoners grote schulden hebben bij b.v. nutsbedrijven, de Belastingdienst, telecombedrijven en zorgverzekeraars. Genoemde instanties zouden ook een zorgplicht moeten krijgen en de probleemgevallen moeten gaan melden bij de gemeentelijke schuldhulpverlening. Ook wordt aanbevolen dat dienstverleners binnen 2 weken nadat aan de schuldenaar een aanmaning is verzonden waarop niet is gereageerd, telefonisch contact opnemen met de schuldenaar. Volgens de PvdA zou via een landelijk beslagregister kunnen worden bekeken hoeveel schulden iemand heeft.

Er zijn nogal wat kanttekeningen te plaatsen bij deze publicatie. Daar waar schulden zijn of dreigen te komen, is het naar de mening van de DCN in eerste aanleg aan de schuldenaar om contact op te nemen. Zo kan erger (b.v. een beslag en/of kosten) worden voorkomen. Het niet reageren op een aanmaning moet worden gevolgd door een telefoontje van de dienstverlener. Daaronder ziet men ook de Belastingdienst en waarschijnlijk tevens gemeenten in het geval gemeentelijke belastingen niet worden betaald. Volgens de DCN zal ook hier onder normale condities vanuit de schuldenaar eerst gereageerd moeten worden. Bij een aanpassing zoals nu voorgesteld, kan het huidige invorderingstraject overboord worden gezet.

Inzake het beslagregister wordt gesteld, dat hieruit alle schulden zichtbaar worden. Dit is zeker niet aan de orde, eind 2013 deelde een beleidsmaker van het Ministerie van Financiën tijdens een studiedag mede dat het zelfs nog maar de vraag is of de Belastingdienst (op termijn) gebruik gaat maken van het genoemde register. Al met al roept de publicatie vooralsnog veel vragen op, wellicht heeft deze te maken met de naderende gemeenteraadsverkiezingen. Over het voorkomen van schulden valt niets te lezen en dat is wellicht juist waar het echt om gaat bij bepaalde groeperingen. Hieronder valt dus ook het op de juiste wijze omgaan met de beschikbare financiële middelen. Het NIBUD geeft al jaren voorlichting over hoe schulden voorkomen kunnen worden.

Over dit onderwerp verzorgt men ook een inleiding tijdens de jaarlijkse DCN-studie- en actualiteitendag op 08 oktober 2014.

Volgens een onderzoek van RTL-Nieuws, boeken gemeenten jaarlijks 26 miljoen af op te veel  betaalde bijstand. De ontvangers van de te veel betaalde bedragen worden vaak wel achterhaald, ze betalen echter over het algemeen niets teug. De reden dat er niet wordt terug betaald zou veelal te maken hebben met de slechte financiële positie van de bijstandontvangers, er valt daar over het algemeen weinig tot niets te halen. Naar verwachting zal de afboeking de komende jaren alleen maar verder toenemen. Wel is er hoop dat een nog niet afgeboekt bedrag van 600 miljoen euro door de gemeenten alsnog kan worden geïncasseerd.Dat een strenge controle vooraf werkt, wordt bewezen door de gemeente Enschede. Men heeft daar vorig jaar 194 fraudeleuze aanvragen onderschept  en zo het onjuist uitgeven van gemeenschapsgeld in die gevallen weten te voorkomen.

De Belastingdienst  waarschuwt voor e-mails welke zogenaamd namens de Belastingdienst en Intrum Justitia worden toegezonden. De ontvangers wordt aangeraden deze e-mail niet te openen maar meteen weg te gooien en uiteraard niet te reageren op het betalingsverzoek.Over hoeveel van deze mailtjes er inmiddels zijn ontvangen door particulieren en bedrijven, is nog geen informatie voorhanden.

In drie jaar tijd heeft de Fraudehelpdesk 70.000 meldingen van oplichtingen of pogingen daartoe ontvangen. Van de melders raakten er drie duizend een totaalbedrag kwijt van 30 miljoen euro. Een veel voor komende vorm van fraude is voorschotfraude. De Fraudehelpdesk beantwoord vragen en adviseert slachtoffers over het nut van aangifte doen. Tijdens de eerstvolgende DCN-studie- en actualiteitendag wordt er vanuit de Fraudehelpdesk een presentatie gegeven.

Volgens woningcorporatie Bo-Ex is het aantal huurders dat in 2013 in de stad Utrecht uit de woning is gezet vijf keer hoger ten opzichte van 2012. Bij woningcorporatie Mitros is de omvang van de debiteurenportefeuille in een jaar tijd met een derde toegenomen. Ondanks het feit dat het percentage huisuitzettingen dus fors is gestegen, blijft het uiteindelijke aantal beperkt. In 2012 waren er 7 ontruimingen, in 2013 was dit opgelopen naar een totaal van 34. Van deze 34 waren er 9 bewoners uiteindelijk VOW (vertrokken onbekend waarheen). Wel is er in 79 gevallen niet overgegaan tot een ontruiming terwijl er hiertoe wel een vonnis was gewezen.

Het beeld in Utrecht over de toename van ontruiming kan elders geheel anders zijn. Zo laat het Meldpunt Ontruimingen in de gemeente Arnhem weten dat het aantal huisuitzettingen is gedaald van 143 in het jaar 2012 naar 110 in 2013.

Bij ontruimingen doen deurwaarders regelmatig een bijvangst. Zo werd kort geleden een hennepplantage aangetroffen terwijl er bij een andere uitzetting wapens in de woning werden aangetroffen.

Naar de mening van DCN blijft het dan ook noodzakelijk dat deurwaarders welke betrokken zijn bij een huisuitzetting geassisteerd blijven door een agent.

Kort geleden kwamen er vanuit de politiek voorstellen om in plaats van een agent een BOA (Bijzonder Opsporingsambtenaar) ter assistentie mee te sturen.

Dit voorstel stuit echter op veel verzet bij zowel belasting- als gerechtsdeurwaarders.

Minister van Volksgezondheid Edith Schipper kondigt “een massale actie” aan tegen de wanbetalers die hun zorgpremie niet betalen. Op 1 februari jl. waren er 320 duizend wanbetalers geregistreerd, daaronder 119.774 personen die hun zorgpremie al 37 tot 56 maanden niet betaalden. Het College voor Zorgverzekeringen (CvZ) berekende dat het openstaande bedrag aan niet betaalde premies maandelijks toeneemt met een bedrag van twintig miljoen euro. Naast de aangekondigde inzet van deurwaarders gaat het CvZ  twee keer per jaar toetsen of er bij wanbetalers rechtstreeks beslag kan worden gelegd op het inkomen. De minister wil in ieder geval de harde kern van de betalers aanpakken. Over de werkwijze stuurt ze binnenkort een brief naar de Tweede Kamer. 

Volgens de Consumentenbond zijn veel mensen slecht of niet op de hoogte van de wettelijke regels inzake incasso’s. Dit bleek uit een enquête. Zo’n 67 procent van de ondervraagden wist niet dat bij incasso’s voor een gering bedrag (tot 250 euro) de incassokosten maximaal 40 euro mogen bedragen. Ruim 50 procent is er niet van op de hoogte dat bedrijven pas kosten in rekening mogen brengen nadat een aanmaning is toegezonden met een betaaltermijn van 14 dagen.

 Het probleem van onbekendheid met  invorderingskosten doet zich overigens niet of nauwelijks voor bij het invorderen van belastingschulden aangezien hierbij wordt gewerkt met de kosten zoals vastgelegd in de Kostenwet.

Sinds 01 februari moeten Nederlanders die voor niet betaalde boetes naar de rechter moeten, de nota van hun advocaat zelf betalen. Hierdoor is het mogelijk dat gedaagden zonder juridische bijstand naar de rechtbank gaan en een goede verdediging daarbij missen.