De Nationale ombudsman start een onderzoek naar een trend in gemeenteland inzake het weigeren van contante betalingen. Inmiddels kan bij zo’n twintig gemeenten (waaronder Amersfoort) nog uitsluitend via een pinbetaling worden afgerekend voor bijvoorbeeld het betalen van de kosten voor een nieuw rijbewijs, paspoort, uittreksel uit de gemeentelijke basisadministratie of indien van toepassing de aanslag gemeentelijke belastingen.

Brief- en muntgeld zijn een wettig betaalmiddel, de ombudsman gaat nu onderzoeken of burgers er last van hebben dat gemeenten deze vorm van betaling weigeren. Naar de mening van DCN is het promoten van pinbetalingen een goede zaak, maar moeten contante betalingen altijd tot de mogelijkheid blijven behoren. Er zijn n.l. praktijksituaties waarbij men uitsluitend via deze werkwijze kan betalen, het weigeren daarvan is dan niet juist en brengt vervolgens juist die mensen in de problemen. 

In het jaarverslag over 2014 schrijft de waarnemend Nationale ombudsman Frank van Dooren dat het aantal klachten van burgers over de Belastingdienst met een “zorgwekkende” 31 procent is gestegen.

De stijging komt vooral door problemen met de afhandeling en uitbetaling van toeslagen zoals de huur- en zorgtoeslag, kinderopvang en het kindgebonden budget.

Klachten over de meeste andere overheidsinstanties namen af, jaarlijks worden er ongeveer 38.000 klachten van burgers door de ombudsman ontvangen over problemen welke men heeft met de overheid.

Het is bekend dat de economische malaise ook gerechtsdeurwaarderskantoren treft. Minder opdrachten (zo waren er vorig jaar 15 procent minder huisuitzettingen) en daardoor teruglopende inkomsten zorgen ervoor dat sommige kantoren in financieel zwaar weer geraken. Om tekorten tijdelijk te kunnen dichten, wordt er wel eens gebruik gemaakt van geld op een zogenaamde klantenrekening en dat geldt als een doodzonde. Twee gerechtsdeurwaarders uit Haarlem en Purmerend zijn om die reden op 24 maart jl. voor schorsing voorgedragen en een daarvan werd door een rechter meteen voor zes maanden geschorst. De andere orderging wegens afwezigheid niet meteen hetzelfde lot, maar dit wacht hem naar alle waarschijnlijkheid wel. De schorsing kan voor het deurwaarderskantoor grote gevolgen hebben, de inmiddels geschorste deurwaarder sluit niet uit dat dit het einde van zijn kantoor zal inhouden.

Voor het derde achtereenvolgende jaar is het aantal toelatingen voor mensen dat een schuldsaneringstraject in gaat, terug gelopen. Zo meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek. De daling heeft naast de economische factoren ook te maken met de strengere toelatingseisen. In de leeftijdscategorie van 45 tot 55 jaar kwamen er overigens 3500 personen bij welke  nieuw in de schuldsanering kwamen. Er zitten nu in totaal nog zo’n 39.000 personen in een schuldsaneringstraject, ruim 13.000 rondden vorig jaar zo’n traject af. Daarvan eindigden vier van de vijf met een zogeheten schone lei.

Een kandidaat-gerechtsdeurwaarder uit Heerlen, heeft via een uitspraak van een kantonrechter een bedrag  van € 10.000,– toegewezen gekregen. De betreffende man weigerde o.a. beslagen roerende zaken te leggen waarbij hij niet op sympathie van zijn werkgever kon rekenen. Het geschil liep hoog op, de werkgever waarschuwde de werknemer dat bij volharding deze werkzaamheden niet te doen, de arbeidsovereenkomst  zou worden beëindigd. De zaak werd vervolgens voorgelegd aan de kantonrechter, deze besloot naar billijkheid een vergoeding van € 10.000,– euro toe te kennen aan de kandidaat-gerechtsdeurwaarder. De werkgever krijgt tot uiterlijk 31 maart 2015 de tijd om het verzoek tot ontbinding van de arbeidsovereenkomst in te trekken. Wordt dat niet gedaan, dan is per 01 april 2015 genoemde overeenkomst ontbonden.

De Algemene termijnenwet  (artikel 3, lid 1) geeft aan dat dit jaar (periode april t/m december) de Christelijke tweede Paasdag (06 april) en tweede Pinksterdag (25 mei) Hemelvaartsdag (14 mei) beide Kerstdagen (25 en 26 december) de dag dat de koning zijn verjaardag viert (27 april) en de 5 mei als algemeen erkende feestdagen worden beschouwd. Voor 2015 zijn daar verder bijgekomen 04 mei en 15 mei. Het Deurwaarders Collectief Nederland adviseert, tenzij op zeer noodzakelijke gronden anders handelen wordt vereist, om ook op Goede Vrijdag (03 april) terughoudend te zijn met tenuitvoerleggingen (beslagen roerende / onroerende zaken). Deurwaarders welke werkzaam zijn bij de lagere overheid zullen die dag zo zondermeer deze werkzaamheden niet doen aangezien men dan geniet van een vrije dag.

“Schulden maken is erg onverstandig”

 AMERSFOORT – Ze hadden nog nooit een deurwaarder in het echt gezien en vonden het toch wel een beetje spannend, de leerlingen van groep 6 op basisschool Kon-Tiki die op vrijdag 13 maart een gastles kregen van Henk Karelsen, deurwaarder bij de gemeente Amersfoort. Maar het ijs was snel gebroken, mede geholpen door een rondje paaseitjes van chocola die de deurwaarder aan het begin van de les rond liet gaan. Karelsen: “Alles heeft met geld te maken, ook de aanschaf van deze paaseitjes.”
Door Gerrit Steen

En zo had hij een mooie binnenkomer waarmee hij direct de aandacht had van alle leerlingen en een leuke, informatieve en interactieve les kon geven waarbij hij de kinderen op het hart drukte om toch vooral goed met hun (zak)centjes om te gaan en niet meer uit te geven dan er binnen komt. Als ze dat goed vol kunnen houden is er ook geen kans dat ze hem later onverwacht een keer voor hun deur zien verschijnen. De kinderen vonden het prachtig en lieten dat ook merken door tal van vragen te stellen, voor ze het wisten wat het uur om en tijd voor een mooie groepsfoto.

Groei

Henk Karelsen heeft Amersfoort in de 33 jaar dat hij daar als deurwaarder werkzaam is zien groeien van zo’n 60.000 toen naar een dikke 150.000 inwoners van nu. En heeft ook de problematiek van betalingsachterstanden en schulden zien toenemen. Ondanks deze toename is Henk Karelsen nog steeds enthousiast over zijn vak, waarbij hij naast deurwaarder soms ook bijna schuldhulpverlener of maatschappelijk werker is. Karelsen: toen ik in 1982 als deurwaarder werd beëdigd en met mijn invorderingswerkzaamheden begon, voelde je toch regelmatig dat mensen die je bezocht zich schaamden.

Dat is nu toch wel helemaal anders, tot mijn spijt kom ik nu bij gezinnen waarbij ik constateer dat de ouders daarvan ook onder mijn clientèle vallen, om het maar zo te zeggen. Daar kun je dus nu van zeggen dat helaas een verkeerd voorbeeld is gevolgd.”

DCN

Karelsen vervolgt: “De schuldenproblematiek is enorm toegenomen, veel mensen leven financieel boven hun stand, er wordt te veel gefinancierd en geleend – kortom, er is veel werk aan de winkel voor deurwaarders, schuldhulpverleners en bewindvoerders.” Voor de laatst genoemde doelgroepen is Karelsen als voorzitter van het Deurwaarders Collectief Nederland (DCN) al weer zo’n 10 jaar betrokken bij het organiseren van studiedagen, preventief heeft hij als gastdocent meegewerkt aan de Week van het geld. Hij vertelt: “Tijdens de DCN studie- en actualiteitendag van 2014 werd er informatie verstrekt over de Week van het geld, een initiatief van het Ministerie van Financiën. Daarbij werd aangegeven dat er gastdocenten werden gezocht en dit jaar heb ik dus een gastles op de Kon-Tiki basisschool in Amersfoort verzorgd.”

Sparen belangrijk

En zo stond hij op vrijdag 13 maart als docent voor de klas, uitleg gevend aan een groep leergierige toehoorders van zo’n 10 jaar oud, over hoe ze verstandig kunnen omgaan met geld. Dat sparen belangrijk is, schulden maken erg onverstandig is maar ook dat het extra geld kost als er een deurwaarder aan de deur komt. Karelsen: “Het was voor mij een leuke ervaring, ik hoop uiteraard dat de kinderen er iets van hebben opgestoken en dat het onderwijzend personeel er wellicht een vervolg aan zal geven. En zo gewenst kom ik volgend jaar graag nog weer eens terug.” Als herinnering aan zijn bezoek kon hij een presentje, een bordspel over geldzaken beschikbaar gesteld door de ABN/AMRO-bank Amersfoort, aan de kinderen overhandigen. Dit leek hem toepasselijker dan een afschrift van een dwangbevel uit te reiken, want dat laatste probeer ik voor de toekomst met deze gastles dus te voorkomen, zo besluit hij.

Foto: Gerrit Steen

De Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) heeft duizenden studenten digitaal aangemaand om het verschuldigde lesgeld voor het studiejaar 2014/2015 te voldoen. Veel aanmaningen kwamen niet aan of werden niet gelezen met als gevolg dat in februari bij ruim tien duizend mbo-studenten een deurwaarder op de stoep stond. De deurwaarderskosten van 300 euro werden daarbij doorberekend aan de studenten.DUO heeft inmiddels het boetekleed aangetrokken en toegegeven dat over de nieuwe procedure niet juist is gecommuniceerd. Tevens heeft men besloten alle deurwaarderskosten, een bedrag van 1 miljoen euro, voor eigen rekening te nemen.

Uit informatie van Voedselbanken Nederland blijkt, dat  ten opzichte van 2013 in 2014 het aantal mensen dat bij een voedselbank aanklopte met 11 procent is toegenomen. Ongeveer de helft van de klanten is binnen een jaar weer weg, men is dan in staat om zelfstandig in de eerste levensbehoefte te voorzien. Ruim 40 procent van de klanten is jonger dan 18 jaar. In de praktijk betekent dit dat 37.600 jongeren voor hun eten afhankelijk is van de voedselbank. Steeds meer jongeren weten niet goed om te gaan met het beschikbare financiële budget. Met name zodra er voor wordt gekozen om zelfstandig te gaan wonen, worden de problemen groter. De huur, premie voor de zorgverzekering, abonnement voor een telefoon e.d. moeten worden opgebracht en bij een verkeerd beleid ontstaan er al snel schulden.

Het is van het grootste belang deze groep snel te traceren om te voorkomen dat deze jongeren ook op latere leeftijd structureel in een situatie van financiële problemen belanden.

Het Nibud luidt inmiddels de noodklok voor gezinnen met één kostwinner en een inkomen tot 35.000 euro. Nederland telt zo’n 87.000 gezinnen in die situatie en deze hebben steeds meer moeite om rond te komen. Er kan geen gebruik worden gemaakt van subsidies en slechts door zeer zorgvuldig om te springen met de financiële middelen kan men het precies redden. Bij enige vorm van tegenslag gaat het echter mis.

Bijstandsgezinnen moeten zeker ook goed opletten, alle toeslagen aanvragen, geen schulden hebben en het huishoudboekje op orde hebben. Er is geen geld voor extraatjes, zonder deze uitgaven zou men echter precies kunnen rondkomen.

De Landelijke Organisatie Sociaal Raadslieden (LOSR/MOgroep) vindt dat er een einde moet komen aan het leggen van een beslag op de inboedel, indien dit wordt gebruikt als oneigenlijk drukmiddel om schulden af te lossen. De opbrengst van een inboedel bij een executie-verkoop is regelmatig lager dan de kosten welke deze met zich meebrengt. Zo brengen witgoed en meubels nauwelijks iets op bij een verkoop. Vaak is er al beslag gelegd op het inkomen, dat levert in verband met de beslagvrije voet soms te weinig op en wordt er een beslag op de inboedel gelegd. Via een betalingsregeling waardoor de verkoop kan worden uitgesteld, wordt extra op de schuld(en) afgelost. Schuldenaren dreigen daardoor in nog grote problemen te komen, aldus de Sociaal Raadslieden.De modernisering van beslagverboden is al gaande, het zal ongetwijfeld een onderwerp worden tijdens de DCN studie- en actualiteitendag 2015.

Het bestuur van DCN onderstreept de mening dat een aanpassing van beslagverboden noodzakelijk is. Het komt echter ook regelmatig voor dat mensen in financiële problemen komen door de aanschaf en financiering van luxe-goederen. Dure audioapparatuur, grote flatscreens en de nieuwste smartphones worden door deurwaarders bij mensen met schulden aangetroffen. Naast de uitbreiding van beslagverboden is het dan ook zeker zeer noodzakelijk dat via voorlichting er ook op wordt gewezen dat door het juist omgaan met de financiële middelen, schulden en andere problemen kunnen worden voorkomen.