De Nationale Ombudsman Alex Brenninkmeijer heeft op 18 april 2012 gezegd dat instanties vaak langs elkaar heen werken als mensen in de schulden zitten. Hij stelt een onderzoek in om gemeenten aanwijzingen te geven om beter om te gaan met schuldhulpverlening.
Octopus
“De burger met schulden zit gevangen in de armen van de octopus die overheid heet. De problemen moeten snel worden opgelost, anders worden die schulden alleen maar hoger” aldus Brenninkmeijer.
Onvoldoende samenwerking
Volgens de Ombudsman wordt vaak onvoldoende samengewerkt door gemeenten en partijen als het UWV, de Belastingdienst, verhuurders en energiemaatschappijen.
Een van de oplossingen kan zijn dat wordt vastgelegd wie de zogeheten “doorzettingsmacht” krijgt, ofwel welke partij de uiteindelijke beslissing neemt over hoe de schuldhulp moet verlopen.
Nieuwe wet
Het onderzoek van de Ombudsman moet af zijn voor 01 juli 2012, als de nieuwe Wet gemeentelijke schuldhulpverlening (Wgs) in werking treedt.
De Ombudsman wil dan de “schuldhulpverleningswijzer” voor gemeenten klaar hebben. Met de nieuwe wet krijgen gemeenten expliciet de verantwoordelijkheid om schuldhulpverlening uit te voeren.
De schuldenaar krijgt op grond van de Wgs een inlichtingen- en een medewerkingsplicht. De gemeente mag schuldhulpverlening in ieder geval weigeren bij fraude als omschreven in de Wgs.
Werkwijze vastleggen
Volgens de Wgs moeten gemeenten een plan opstellen waarin zij de werkwijze van de schuldhulpverlening vastleggen.
Preventie moet hierin een belangrijke rol spelen. Mensen die zich met schulden melden bij de gemeente moeten binnen vier weken geholpen worden. Voor bedreigende schulden geldt een termijn van drie werkdagen.
Moratorium
Twee belangrijke punten in de wet gaan nog niet per 01 juli 2012 in. Het moratorium zal nog op zich laten wachten, omdat dat een wijziging van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering vereist. Die wetswijziging wordt voorbereid. Het moratorium is een afkoelingsperiode van een termijn van zes maanden, waarin schuldeisers geen mogelijkheden meer hebben om bijvoorbeeld beslag te leggen op het inkomen van de schuldenaar. Staatssecretaris De Krom verwacht dat het moratorium op 01 januari 2013 kan ingaan.
Bankrekening
Een ander instrument dat nog niet ingaat op 01 juli 2012 is de mogelijkheid om voor een schuldenaar een basisbankrekening te openen. Op deze bankrekening kan de klant niet rood staan. Het inkomen kan hierop gestort worden en ook de lopende rekeningen kunnen vanaf deze bankrekening worden betaald. Voor het instellen van de basisbankrekening is een wijziging in de Wet op het financieel toezicht nodig.
De Krom verwacht dat ook dit op 01 januari 2013 rond is.